Cassatieblog HR 24 november 2023, ECLI:NL:HR:2023:1630 (Ontbinding Montenegrijns huwelijk)
Deze zaak gaat over de ontbinding van een in Berane (tegenwoordig Montenegro) gesloten huwelijk. Het hof had een Duitstalig boek gebruikt voor het antwoord op de vraag of en hoe huwelijkse voorwaarden rechtsgeldig gemaakt konden worden volgens het destijds in Berane geldende recht. Een motiveringsklacht over ’s hofs lezing van dat boek slaagt.
Achtergrond
De man en de vrouw zijn in 2004 getrouwd in Berane. De rechtbank Rotterdam heeft hun echtscheiding uitgesproken. In hoger beroep speelt de vraag welk recht van toepassing is op het huwelijksvermogensregime. De overeengekomen huwelijkse voorwaarden zouden daarover uitsluitsel kunnen geven, maar die waren niet in een notariële akte neergelegd. Het hof leidt (uitsluitend) uit een Duitstalig boek af dat het destijds in Berane geldende recht het overeenkomen van huwelijkse voorwaarden mogelijk maakte, en zelfs zonder notariële akte. Het hof komt daarom toe aan de inhoud van de huwelijkse voorwaarden.
Bij de Hoge Raad
De vrouw klaagt in cassatie onder meer over de wijze waarop het hof het Duitstalige boek interpreteert. Volgens haar volgt uit de door het hof gebruikte passage namelijk het tegenovergestelde. Omdat het hier het recht van een vreemde staat betreft, kan de Hoge Raad slechts de motivering van het hof beoordelen en niet de inhoud van het buitenlandse recht (art. 79 lid 1, aanhef en onder b, RO). De passage uit het Duitstalige boek staat dus centraal.
De klacht slaagt. Ook de Hoge Raad meent dat in de aangehaalde passage niet te lezen valt wat het hof erin leest. Het oordeel van het hof is daarom onbegrijpelijk.
Afdoening
De Hoge Raad vernietigt en verwijst, dat is conform de conclusie van A-G Vlas.
