Selecteer een pagina

HR 13 mei ECLI:NL:HR:2022:689

Ook indien de betrokkene uitsluitend klaagt over een overplaatsing naar een andere accommodatie van dezelfde zorgaanbieder, en op zichzelf geen bezwaar heeft tegen wisseling van de zorgverantwoordelijke, moet aan de vereisten van art. 8:16 Wvggz worden voldaan. 

Achtergrond

Deze zaak ziet op iemand die vrijwillig zorg ontving, wiens plaatsing naar een andere zorginstelling van dezelfde zorgaanbieder op een andere locatie was voorzien voor verlening van de rechterlijke machtiging en die geen bezwaar had tegen de zorgverantwoordelijke in de nieuwe accommodatie (maar wel tegen de nieuwe accommodatie als zodanig).

De regionale klachtencommissie had een klacht van betrokkene gegrond verklaard, oordelend dat de beslissing tot overplaatsing materieel juist, maar formeel onjuist was, omdat die beslissing was genomen op de voet van art. 8:9 Wvggz (beslissing tot verlening van verplichte zorg) en niet op de voet van art. 8:16 Wvggz (toewijzing zorgverantwoordelijkheid aan een andere – in dit geval – zorgverantwoordelijke), en een schadevergoeding van € 100,– toegekend.

Op verzoek van de zorginstelling heeft de rechtbank deze beslissing vernietigd. Volgens de rechtbank richtte de klacht van betrokkene zich op de feitelijke overplaatsing, welke beslissing wordt beheerst door art. 8:9 Wvggz en niet door art. 8:16 van die wet.

In cassatie

 Naar aanleiding van het cassatieberoep van betrokkene heeft de zorginstelling zich in haar verweer gerefereerd aan het oordeel van de Hoge Raad, maar een amicus curiae brief ingebracht van de voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie, die opriep de beschikking van de rechtbank in stand te laten; het zou administratief te belastend zijn als de geneesheer-directeur voor elke wisseling van zorgverantwoordelijke een beslissing zou moeten nemen [zie onderdeel 1.14 van de conclusie van de Advocaat-Generaal (A-G) voor deze uitspraak.]

 De A-G meende dat een redelijke toepassing van art. 8:16 lid 1 Wvggz meebrengt dat voor een wisseling van een zorgverantwoordelijke geen beslissing van de geneesheer-directeur is vereist indien de betrokken patiënt (dan wel diens vertegenwoordiger) niet om een dergelijke beslissing heeft verzocht en zich ook niet verzet tegen een voorstel tot wisseling van de bestaande zorgverantwoordelijke. Op die manier wordt volgens hem voorkomen dat de geneesheer-directeur ook een beslissing zou dienen te nemen als een wisseling van zorgverantwoordelijke plaatsvindt om redenen die geheel los staan van de persoon of het ziektebeeld van de patiënt, zoals overplaatsing, langdurig verlof, ontslag of pensionering van de zorgverantwoordelijke of als de betrokken patiënt dan wel diens vertegenwoordiger met de voorgestelde wisseling van zorgverantwoordelijke instemt. Een handtekening van de geneesheer-directeur zou in die beide typen gevallen niets wezenlijks toevoegen aan de bescherming van de betrokken patiënt.

De Hoge Raad oordeelt echter dat ook indien de betrokkene uitsluitend klaagt over een overplaatsing naar een andere accommodatie van dezelfde zorgaanbieder, en op zichzelf geen bezwaar heeft tegen wisseling van de zorgverantwoordelijke, aan de vereisten van art. 8:16 Wvggz moet worden voldaan. Om tot die conclusie te komen, wijst de Hoge Raad achtereenvolgens op de tekst van de wet, de parlementaire geschiedenis, het oogmerk van de wet, te weten de versterking van de rechtspositie van een betrokkene, en de grote invloed op de rechtspositie en de situatie van de betrokkene die een zorgverantwoordelijke kan uitoefenen. Voorkomen moet worden, aldus de Hoge Raad in dat verband, dat de betrokkene en andere bij zijn positie nauw betrokken personen, niet van zo’n beslissing op de hoogte raken, en niet van het hun toegekende klachtrecht gebruik kunnen maken.

Het gaat, aldus de Hoge Raad verder, de rechtsvormende taak van de rechter te buiten om voor de toewijzing van de verantwoordelijkheid voor het verlenen van zorg aan een andere zorgverantwoordelijke een ander systeem te aanvaarden dan ten grondslag ligt aan art. 8:16 Wvggz, ook als dat om organisatorische redenen wenselijk zou zijn.

De Hoge Raad oordeelt daarom dat ook indien de betrokkene uitsluitend klaagt over een overplaatsing naar een andere accommodatie van dezelfde zorgaanbieder, en op zichzelf geen bezwaar heeft tegen wisseling van de zorgverantwoordelijke, aan de vereisten van art. 8:16 Wvggz moet worden voldaan. Uit de omstandigheid dat een overplaatsing naar een andere accommodatie van dezelfde zorgaanbieder wisseling van de zorgverantwoordelijke zal meebrengen, volgt dat de geneesheer-directeur daartoe een beslissing als bedoeld in art. 8:16 Wvggz moet nemen en dat ook aan de overige in die bepaling gestelde voorwaarden moet zijn voldaan.

Volgt vernietiging en terugverwijzing.

Cassatieblog.nl

Share This